اسهال در کودکان

اگر نوزاد شما دو بار يا بيشتر پشت سر هم، يا به طور متناوب در طي 24 ساعت مدفوع آبکي دفع نمايد، احتمالا اسهال دارد. البته به خاطر داشته باشيد مدفوع نيمه سفتي که اغلب نوزدان تغذيه شونده با شير مادر، دفع مي کنند اسهال تلقي نمي شود. اگر به نوزادان مبتلا به اسهال مقادير زيادي مايعات داده نشود، ممکن است دچار دهيدراسيون (از دست دادن آب بدن) شوند.

علائم خطر
اگر نوزادتان هر يک از نشانه هاي زير را داشته باشد، فورا با پزشکتان تماس حاصل نماييد:
# گيجي يا تحريک پذيري غير طبيعي
# امتناع از غذا خوردن به مدت 6 ساعت يا بيشتر
# استفراغ به مدت 6 ساعت يا بيشتر
# گود رفتگي چشمان
# دفع مقادير کم ادرار

پيشگيري از بروز دهيدراسيون (از دست رفتن آب بدن)
آب، مايعي حياتي است که پس از اتلاف از بدن، بايد حتما جايگزين شود. هنگامي که يک نوزاد مقدار آبي بيشتر از آنچه دريافت نموده را از دست بدهد. در معرض خطر دهيدراته شدن قرار مي گيرد. دهيدراسيون نوزاد موضوعي جدي و خطرناک است و مي تواند بر اثر حالاتي همچون اسهال پايدار، تب، يا استفراغ به مدت 6 ساعت يا بيشتر ايجاد شود. صرف نظر از علت بروز، بايد به نوزادي که دچار دهيدراسيون شده مقدار زيادي مايعات داد. اگر در خصوص انتخاب محلول مناسب جهت رهيدراسيون (جبران آب از دست رفته) ترديد داريد، حتما با پزشکتان مشورت کنيد.
# بهترين راه تأمين مايعات بيشتري که نوزادتان به آن نياز دارد، استفاده از محلول هاي رهيدراسيون الکتروليت خوراکي مانند ا ـ آر ـ اس (ORS) است. شما مي توانيد اين گونه محلول ها را بدون نياز به نسخه پزشک از داروخانه ها تهيه کنيد.
# شما مي توانيد خودتان محلول رهيدراسيون را در منزل تهيه کنيد. بدين منظور، دو قاشق مرباخوري سر صاف شکر را در 200 ميلي ليتر آب جوشيده سرد شده حل نماييد.
شما مي توانيد اين محلول را به طور موقت و تا زمان خريد محلول ا ـ آر ـ اس از داروخانه، مورد استفاده قرار دهيد.
# هر نوزادي بايد روزانه بين 500 تا 1500 ميلي ليتر مايعات دريافت نمايد. مقدار دقيق مايعات مورد نياز هر نوزاد به وزن او بستگي دارد.
# تا زمان رفع نشانه هاي اسهال در نوزاد، به فاصله هر 1 تا 2 ساعت مقدار کمي محلول رهيدراسيون به او بدهيد.
# اگر اسهال نوزاد با استفراغ همراه بود، مقدار کمتري از محلول رهيدراسيون را در فواصل زماني يک ساعته به او بدهيد. مقادير بيشتر ممکن است تحمل نشود و برگردانده شود.
نشانه: آيا نوزاد تب 38 درجه يا بالاتر دارد؟، علت احتمالي: گاستروآنتريت، اقدام مورد نياز: ظرف 24 ساعت به پزشک مراجعه کنيد. از دهيدراسيون نوزاد جلوگيري نماييد و تب او را پايين آوريد.
نشانه: اگر نوزاد تب ندارد، آيا اسهال او حتي به صورت متناوب به مدت دو هفته يا بيشتر طول کشيده است؟ علت احتمالي: به احتمال زياد، علت اسهال يک عفونت ويروسي است. از جمله علل ديگر که ا لبته احتمالشان اندک است مي توان به آلرژي غذايي، عفونت انگلي ژيارديازيس، بيماري سلياک و فيبروزکيستيک (CF) اشاره نمود. اقدام مورد نياز: ظرف 24 ساعت به پزشک مراجعه کنيد. نوزاد را در وعده هاي مکرر و کم حجم، با شير تغديه کنيد. اگر نوزاد از شير گرفته شده، دادن غذاهاي جامد به او را تا زمان مراجعه به پزشک متوقف سازيد.
نشانه: اگر نوزاد به مدت کمتر از دو هفته اسهال داشته، آيا طي چند روز گذشته استفراغ هم مي کرده، بد غذا شده و يا بي حال بوده؟، علت احتمالي: گاستروآنتريت، اقدام مورد نياز: ظرف 24 ساعت به پزشک مراجعه کنيد. از دهيدراسيون نوزاد جلوگيري نماييد و تب او را پايين آوريد.
نشانه: آيا به علت اختلالات و بيماري هاي ديگر، داروهاي تجويز شده توسط پزشک را به نوزادتان مي دهيد؟، علت احتمالي: اسهال نوزاد مي تواند از عوارض جانبي داروهايي باشد که دريافت مي کند. اقدام مورد نياز: از پزشک خود بخواهيد که بررسي کند آيا مصرف داروها سبب بروز اسهال در نوزادتان شده و آيا بايد مصرف آنها را متوقف نموده؟
نشانه: آيا نوزادتان بيشتراز حد معمول آب ميوه نوشيده؟، علت احتمالي: در مقادير زياد، شکر موجود در آب ميوه ها مي تواند سبب بروز اسهال شود.، اقدام مورد نياز: هميشه آب ميوه ها را با مقدار مساوي آب جوشيده سرد شده مخلوط کنيد و سپس آن را به نوزاد دهيد. به جاي آب ميوه، آب جوشيده سرد شده به نوزاد بدهيد. از دادن افشرده ميوه ها به نوزاد اجتناب نماييد.
نشانه: آيا اسهال نوزاد ظرف 24 ساعت پس از دادن غذايي جديد به او آغاز شده؟، علت احتمالي: غذاهاي جديد مي توانند باعث بروز اسهال شوند.، اقدام مورد نياز: اين وضعيت معمولا خيلي به طول نمي انجامد، اما اگر اسهال در مدت کوتاهي برطرف نشد، يا به نظر برسد که اسهال به سبب مصرف غذايي خاص ايجاد شده، حتما با پزشکتان مشورت کنيد. اگر مي دانيد کدام غذا باعث بروز اسهال شده، مصرف آن را تا زمان مراجعه به پزشک متوقف سازيد.
نشانه: آيا نوزاد هنوز از شير گرفته نشده و يا آيا بيش از 24 ساعت قبل غذاي جديدي به برنامه غذايي کودک اضافه شده؟ علت احتمالي: واکنش به غذا، يا گاستروآنتريت ملايم، اقدام مورد نياز: ظرف 24 ساعت به پزشک مراجعه کنيد. مصرف غذاهاي جامد را تا زمان مراجعه به پزشک متوقف سازيد. از دهيدراسيون نوزاد جلوگيري کنيد.