كي اهميت ميدهد

گزارش اجتماعی: جامعه ایرانی و افزایش بیماری های روانی
از آرش ايرانی
28/11/2008



روی موزائیک های رنگ و رو رفته طاق باز خوابیده بود. بی آنکه پلک بزند، با چشمانی بی فروغ به مهتابی ای زل زده بود که بالای سرش پرپر می زد. لامپ مهتابی معیوب بود و با روشن خاموش شدن های مداومش راهرویی را که در آن جای گرفته بود ، تاریک و روشن می کرد. راهرویی که برای عبور از آن باید از در بزرگی می گذشتی. دری فلزی با میله های قطور و نزدیک به هم که قفلی سنگین بر آن نهاده بودند. وقتی از مسئول اطلاعات جایش را پرسیدم ، با صدایی که انگار از ته چاه می آمد ، پاسخ داد:" طبقه آخر. انتهای راهرو سمت چپ." درآغاز راهرو با خط خوش نوشته بودند:" بخش اعصاب و روان".

بخشی که این روزها بیش از همیشه میزبان تعداد بیشماری از شهروندان ایرانی است. بنا به اظهارات معاون سلامت وزارت بهداشت ، اکنون از هر چهار شهروند ایرانی یکی دچار اختلالات روانی شده است.

حسن امامی رضوی، معاون سلامت وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در نشست کميته کشوری بهداشت و روان در این وزارتخانه گفته است: " بر اساس گزارش انجمن روانپزشکان ايران ، ۲۵درصد جمعيت کشور مبتلا به اختلالات رواني شده‌اند. اختلالات روانی در گروه سني ۱۵تا ۲۵سال رو به افزايش بوده و بسيار خطرناک است."

به نوشته خبرگزاری شهر وی با اشاره به اينكه اين روند باعث مي‌شود بيماری‌های اختلالات روانی در ميان ساير بيماری ‌ها در رتبه اول کشور قرار گيرد ، تصریح کرده است: " اين افزايش بي‌سابقه تهديد بزرگی برای سلامت جامعه است."

در بخش اعصاب و روان وقت ملاقات بود. سکوت حاکم هر از گاهی با گفتگویی آرام یا خنده ای کوتاه شکسته می شد. سنگینی فضا، اندک ملاقات کنندگان را هم در بر گرفته بود. اتاق هایی که در به راهرو با مهتابی معیوب می گشودند ، پنجره های بزرگی داشتند. اما پنجره هایی بی آسمان. نرده ها و توری های سنگین قرار گرفته بر پنجره ها ، آسمانی برای تماشا نگذاشته بود.

بیماران بی آسمان با لباس های خاکی رنگ بر تخت هایی سر می گذاشتند که با برخوردهای گاه و بیگاهشان ، بر سینه دیوار زخم نهاده بودند. دیوارهایی به رنگ طوسی که سال ها قلم مویی بر آنها نیامده بود. با این حساب شاید عجیب نبود که برخی از بیماران آرمیدن در راهرو را به ماندن در اتاق ها ، حتی برای ساعت یا ساعاتی ، ترجیح می دادند!

دکتر احمد جلیلی ، رئیس انجمن روانپزشکان ایران ، با اشاره به وضعیت نامناسب درمان بیماران روانی ، تصریح کرده است: " متاسفانه سرانه درمان در کشور کافی نیست و نباید انتظار بهبود وضعیت سلامت را داشته باشیم. سهم بیماران روانی از این سرانه به لحاظ اولویت بندی در مرتبه اخر قرار دارد. اما در صورت درمان به موقع ، بیش از نود درصد بیماری های روانی قابل پیشگیری و درمان هستند."

دولت نهم سرانه بهداشت و درمان شهروندان ایرانی را در سال جاری، چهار هزار و چهارصدتومان قرار داده است. ایران در آمار اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای تامین سلامت مردم در رتبه ۱۲۳قرار دارد. روزنامه سرمایه در حالی که سرانه بهداشت و درمان در کشور افغانستان را بیشتر از ایران دانسته ، هشدار داده است :" در نظر نگرفتن تورم موجود در جامعه و تصویب سرانه ای کمتر از پانزده هزار تومان برای بهداشت و درمان چالشی غیرقابل مهار را در بخش بهداشت و درمان به وجود می آورد. این هشدار سال های پیش هم داده شد ولی سیستم بهداشت و درمان کشور ما هنوز هم به دور از استانداردهای روز دنیا به کار خود ادامه می دهد."

به گفته کارشناسان مسائل اجتماعی ، فقر فزاینده ، بیکاری گسترده و فشارهای بی رویه اجتماعی از سوی حاکمیت که این روزها جامعه ایرانی دست به گریبان آن است از جمله اصلی ترین دلایل افزایش تعداد مبتلایان به بیماری های روانی در کشور محسوب می شود.


روزنامه « اعتماد» نرخ تورم در مهرماه سال جاری را نسبت به سال گذشته ۳۱درصد اعلام کرده و بنا به اظهارات چندی قبل محمد عباسي ، وزير تعاون دولت نهم ، جمعيت جويای کار در کشور بالغ بر ده ميليون نفر است. در همین حال هر روزه تلاش های تازه ای از سوی حاکمیت برای کنترل رفتارهای اجتماعی، به ویژه در جوانان، صورت می گیرد.

وقت ملاقات رو به پایان بود اما همانطور طاق باز به مهتابی سکته ای بالای سرش نگاه می کرد. بی آنکه پلک بزند. با چشمانی بی فروغ . . .