توماج طاهباز
پس از اعتراضات روز عاشورا مقام‌های انتظامی و امنیتی ایران به این پرسش دو پاسخ متضاد دادند. در هیچ یک از این دو پاسخ، عالی‌رتبه‌ترین مقام‌های امنیتی و انتظامی ایران شلیک به معترضان را برعهده نگرفته‌اند:
* فرمانده پلیس تهران: در حوادث عاشورا 'هیچکس' کشته نشده است
* فرمانده پلیس تهران: هشت نفر از هموطنان به طرز 'مشکوکى' جان باختند
اما تنها حوادث عاشورا با چنین واکنشی روبه‌رو نشده است. ماه گذشته فرمانده سپاه سیدالشهدای استان تهران، «کشته‌شدن معترضان در رویدادهای پس از انتخابات را به عوامل مشکوک نسبت داد» و گفت «در روز ۲۵ خردادماه بسیج پایگاه ۱۱۷ گردان عاشورا تنها شلیک هوایی کرده است».
سرتیپ پاسدار عبد‌الله عراقی، فرمانده سپاه تهران بزرگ، در مورد «حمله» به قرارگاه ۱۱۷ کم و بیش یک ماه پیش از سخنان تازه فرمانده سپاه به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «يکی از اغتشاش‌گران از دکل مخابرات بالا آمد تا به اسلحه‌خانه حمله کند، اما بر اساس قوانين نظامی کشور هر کس به يک پايگاه نظامی برای تسخير و غارت سلاح‌های آن حمله کند، بايد به او شليک کرد. هرچه اخطار کرديم که اين افراد عقب بروند، گوش نکردند، تا اين که 'فردی' که قصد داشت از دکل مخابرات وارد اسلحه‌خانه شود را با تير زدند و افتاد.»
اما خود سرتیپ عراقی هم یک ماه قبل از این گفته‌هایش از کشته شدن دو نفر در این حادثه خبر داده بود؛ به گزارش خبرگزاری فارس، وی در جمع گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران گفته بود که «برخی از معترضان با وجود فرياد فرمانده بسيج که می‌گويد اين جا پايگاه نظامی است به سمت اسلحه خانه هجوم آوردند که دو نفر کشته شد. در حالی که اگر درايت و صبوری فرمانده ما نبود احتمال گسترش فاجعه می‌رفت.»
همه این گفته‌های نه چندان شبیه مربوط به روزی است که رسانه‌های بین‌المللی به شکل گسترده تصاویری را پخش کردند که شهروندان با موبایل‌های خود آن را ثبت کرده بودند. در یکی از درگیری‌های مستقیم ثبت شده در این تصاویر گروهی از شهروندان در کنار یکی از قرارگاه‌های بسیج کشته و مجروح می‌شوند.
فیلم رخدادهای قرارگاه ۱۱۷ بسیج (بالا) و یکی از نیروهای بسیجی که در حال گفتن چیزی به معترضان است. (پایین)
مقام‌های امنیتی وجود یا سندیت فیلم‌های بسیاری که طی هفت ماه گذشته با موبایل‌های شهروندان ایرانی ثبت شده است را رد می‌کنند.
فیلم زیر گرفته شدن معترض یا معترضان در حوالی میدان ولی‌عصر در روز عاشورا از دیگر فیلم‌هایی بود که نخست حتی 'وجود' آن نیز رد شده بود. یک روز پس از رخدادهای عاشورا اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، در جمع خبرنگاران گفت که «هیچ تصویری وجود ندارد که نشان دهد خودروی غیرشخصی مردم را در روز عاشورا زیر کرده باشد». در همین زمان احمدرضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی، نیز گفت: «فیلمی كه ما در دست داریم، پاترول مشكی رنگی است كه مالک آن را شناسایی و دستگیر كرده‌ایم.» البته ظاهرا منظور خبرنگار یا خبرنگارانی که در مورد فیلم روز عاشورا پرسیده بودند فیلم دیگری است:
به هر حال در مورد این فیلم هم اندکی نگذشت که مركز اطلاع‌رسانی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ اطلاعیه‌ای صادر کرد و در آن گفت: «با احتمال جعلی بودن فیلم مذكور، درستی این موضوع را بررسی می‌کند.» از آن زمان به بعد دیگر اطلاعیه‌ای صادر نشده است و هنوز به درستی روشن نیست فیلم «پاترول سیاه» چه فیلمی است یا کسی که در این مورد دستگیر شده کیست؟
«فیلم جعلی»: مقام‌های عالی‌رتبه انتظامی، دولت ایران یا رسانه‌های هوادار حکومت تنها در رابطه با فیلم‌های مربوط به حوادث عاشورا از این واژگان استفاده نکرده‌اند.
مشهورترین فیلمی که در مورد رخدادهای ایران ثبت و منتشر شده است مربوط به کشته شدن ندا آقاسلطان است. اخیرا تلویزیون دولتی ایران فیلمی را تهیه و پخش کرده است که بر اساس آن «کشته شدن ندا آقاسلطان نمایشی است». اما محتوای آن چه تلوزیون دولتی ایران پس از تقریبا هفت ماه پخش کرده تازگی ندارد. درست ۹ روز پس از کشته شدن ندا آقاسلطان یک کاربر اینترنتی ناشناس با ای‌میلی از ایران در پست مفصلی در مورد «نمایشی بودن مرگ ندا آقاسلطان» نوشته بود. موارد مطرح شده در این پست شبیه همان چیزی است که در فیلم پخش شده از تلویزیون دولتی ایران به آنها اشاره شده است.
ببینید: فیلم کشته شدن ندا آقاسلطان تقلبی است. (به زبان انگلیسی) - (رادیوفردا مسئول محتوای وب‌سایت‌ها و رسانه‌های دیگر نیست)
کم و بیش در همین زمان، خبرگزاری هوادار دولت «فارس» به «سرنخ‌هايی كه از عامل تيراندازی، نوع اسلحه و گلوله و چگونگی شليک به‌دست آمده» اشاره کرده بود و در خبر کوتاهی نوشته بود: «با تحقيقات به عمل آمده از طريق دوربين‌های حاضر در صحنه، اظهارات شهود، بررسی محل حادثه، شناسايی و بازجويی از افراد حاضر در صحنه و گزارش پزشكی قانونی، مشخص شده است فردی به وسيله يك اسلحه قاچاق به طرف تنی چند از حاضران در خيابان كارگر شمالی تيراندازی می‌كند كه يكی از اين گلوله‌ها از پشت به ندا صالحی (آقاسلطان ر/ف) اصابت می‌كند.» با این همه اینک مقام‌های دولتی ایران می‌گویند ندا آقاسلطان یک «بازیگر ماهر» بود. اما هنوز رسما مشخص نشده است این دختر جوان با چه اسلحه‌ای و چه گلوله‌ای کشته شده است یا «دوربین‌های حاضر در صحنه» چه فیلمی را ثبت کرده‌اند.
نمایشی عنوان کردن فیلم کشته شدن ندا آقاسلطان یا رد و جعلی خواندن دیگر فیلم‌هایی که به شکل گسترده‌ای بر شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرند با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شده است.
مهدی جامی، روزنامه‌نگار و کارشناس رسانه، در وبلاگ خود می‌نویسد: «حجم ضدخبری که این روزها رسانه‌های نظام مقدس تولید می‌کنند به نحو اعجاب‌آوری زیاد است. پول فراوانی خرج می‌شود تا به ضرب تبلیغات همه چیز وارونه‌سازی شود و مردم باور کنند که آن چه این رسانه‌ها با انواع ترفندها به بازار رسانه‌ای می‌فرستند درست است.» [ببینید: انکار قتل بدتر از قتل است]
آرش حجازی، دکتری که به کمک آقاسلطان رفت، نیز به رادیوفردا می‌گوید: «دولت ایران می‌کوشد نیروهای امنیتی را در قتل ندا بی‌گناه جلوه دهد».
چه کسی به معترضان شلیک نمی‌کند؟
در حالی که -به‌ویژه طی هفته‌های اخیر- هیچ کس حاضر نیست مسئولیت کشتن معترضان را برعهده گیرد یا آن چه پیشتر برعهده گرفته شده بود رد می‌شود، همزمان معترضان بارها تهدید شده‌اند که در صورت تجمع و اعتراض با برخورد شدید روبه‌رو می‌شوند؛
امام جمعه مشهد درگیری‌های معترضان و نیروهای دولتی را به جنگ حزب‌الله با حزب شیطان مقایسه کرده است و می‌گوید: «این جنگ جنگی قطعی و صریح است.»
بسیج و سپاه تهران خواستار «اشد مجازات» براى رهبران مخالفان شده‌اند، دادستان کل کشور خواستار برخورد قاطعانه با کسانی شد که وی آنها را «عوامل فتنه‌گر» نامیده است. رئیس مجلس شورای اسلامی خواستار «اشد مجازات» برای کسانی که وی «هتاکان» نامیده شده است. اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، جرم شرکت در تظاهرات اعتراضی را «محاربه» دانسته است و ...
گروه بزرگی از مخالفان ایرانی «نیروهای امنیتی»، «لباس شخصی‌ها» یا «بسیجی‌ها» را عامل قتل معترضان معرفی می‌کنند. حکومت ایران نیز اخیرا بیش از گذشته «عوامل مشکوک»، و شبیه آن را عامل کشته شدن معترضان می‌داند. ده‌ها تن از معترضان طی هفت ماه گذشته در خیابان‌های ایران کشته شده‌اند. از شمار دقیق کشته‌شدگان اطلاعی در دست نیست. حتی مشخص نیست چه تعدادی در شهرهای دیگری به جز تهران کشته و یا مجروح شده‌اند.
هنوز هیچ شخصی به طور دقیق عامل تیراندازی‌های روز عاشورا و اعتراضات روزهای دیگر به سوی معترضان معرفی نشده است. معلوم نیست دقیقا چه افرادی معترضان را زیر گرفته‌اند یا آنها را از روی پل به پایین پرتاب کرده‌اند. به جز آیت‌الله خامنه‌ای که از هوادارانش خواسته است دست به اعمال «خودسرانه» نزنند، مقام‌های امنیتی حتی از واژگان «نیروهای خودسر» هم برای معرفی مجازی تیراندازان و عاملان قتل معترضان استفاده نمی‌کنند. اخیرا کشته شدن معترضان یا از اساس رد یا به عوامل مشکوک نسبت داده می‌شود. حتی در مورد تیراندازی و حمله به خودروی مهدی کروبی در قزوین نیز پلیس ایران اعلام کرد گلوله‌ای شلیک نشده است و امنیت آقای کروبی در این شهر تضمین شده بود.
تنها چیزی که هنوز به وضوح رد نشده و بر آن شک و شبهه‌ای وارد نشده است، اصل کشته شدن معترضان است.
در این شرایط و با انتقادهایی که به تازگی برخی از اصول‌گرایان در مورد واکنش‌های تند علیه معترضان مطرح کرده‌اند، شاید پرسش دیگری هست که پیدا کردن پاسخ برای آن آسان‌تر است؛ چه کسی به معترضان شلیک نمی‌کند؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر