نیکلاس اوگوست اوتو ، مخترع آلمانی بود که در سال 1876 اولین موتور درونسوز چهارزمانه را ساخت که الگو و مدلی شد برای صدها میلیون موتور مشابه که از آن زمان تا کنون ساخته شده است.
موتور درونسوز یک وسیله گردنده است که در فایف موتوری و موتورسیکلتها کاربرد دارد. علاوه بر موارد استعمال فراوان آن در صنعت، اختراع هواپیما بدون استفاده از آن غیر ممکن بود. تا قبل از پرواز اولین هواپیمای جت در سال 1939، نیروی محرکه تمام هواپیماها در واقع توسط موتورهای درونسوز که چرخهکار آنها بر مدار اوتو بودن تأمین میشد. امّا مهمترین مورد کاربرد موتورهای درونسوز استفاده ازآنان در اتومبیلها است.
قبل از آنکه اوتو موتور خود را اختراع کند برای ساخت اتومبیل تلاشهای فراوان و عدیدهای شده بود. برخی مخترعین نظیر زیگفرید مارکوس (در سال 1875) اتین لنور (در سال 1862) و نیکلاژوزف کنوت (در سال 1769) موفق به ساخت مدلهایی شدند که حرکت میکرد. اما به علت نبودن موتور مناسب، موتوری که هر دو مزیت وزن کم و قدرت زیاد را با هم داشته باشد هیچ کدام از آن مدلها در عمل قابل استفاده نبود. ولی در خلال پانزده سال پس از اختراع موتور چهار زمانه اوتو، دو مخترع آلمانی دیگر، کارل بنز و گوتلمب دایملر، هر یک اتومبیلهایی قابل استفاده و قابل فروش ساختند. از آن زمان انواع مختلف از موتورها برای به حرکت درآوردن اتومبیل ساخته شده است. ممکن است در آیندهای نه چندان دور، اتومبیلهایی که با نیروی بخار، باطریهای برقی و یا با استفاده از سایر منابع انرژی حرکت میکنند، ساخته شوند که نسبت به اتومبیلهای کنونی برتری خواهند داشت. ولی واقعیت این است که در 99 درصد از صدها میلیون اتومبیل ساخته شده تا این زمان از موتورهای درونسوز چهارزمانه است که در کامیونها، اتوبوسها و کشتیها از آن استفاده میشود. این موتور چرخه چهارزمانهای مشابه با موتور اوتو دارد ولی نوع سوخت آن متفاوت است.
اکثر اختراعات علمی (اگر استثنای مهم تسلیحات و مواد منفجره را کنار بگذاریم)برای نوع بشر سودمند بوده است. به عنوان مثال کاملاً بعید است کسی پیشنهاد کند که یخچال یا پنیسیلین را تحریم کنیم و با استفاده از آنها را به طور جدّی محدود سازیم. زیانهای استفادهای چنین گسترده از اتومبیلهای شخصی بر کسی پوشیده نیست. اتومبیلها علاوه بر ایجاد سرو صدا هوا را آلوده میکنند، با مصرف سوختهای کمیاب منبع آن را مورد تهدید قرار میدهند و هر ساله عامل قتل و جرح شمار زیادی از مردمان میشوند.
مسلماً اگر اتومبیل وسیله سودمندی نبود و فایدهای این چنین زیاد نداشت هرگز آن را تحمّل نمیکردیم اتومبیلهای شخصی به مراتب بیشتر از وسایل حمل و نقل عمومی قابلیت تطبیق دارند. بر خلاف راهآهن و قطار زیرزمین هرجا که مایل بودید میتوانید آن را پارک کنید، به هر جاکه بخواهید شما را میبرد، و اینجا و آنجا در خدمت شما میباشد. سریع و راحت است و بارو بنه را به آسانی حمل میکند و به شکل بیسابقهای این مکان را برای ما فراهم میکند که کجا زندگی کنیم و وقت خود را چگونه سپری سازیم. به این ترتیب آزادی فردی را به شکلی قابل ملاحظهای افزایش داده است.
اما اینکه تمام امتیازات در برابر بهایی که جامعه برای اتومبیل میپردازد، ارزش دارد یا خیر، مطلب قابل بحثی میباشد. اما در هر حال کسی نمیتواند منکر آن شود که اتومبیل اثر عمدهای بر تمدن ما داشته است. تنها در ایالات متحده بیش از یکصد میلیون دستگاه اتومبیل مورد استفاده قرار دارد. این به معنای تقریباً دو تریلیون مایل، مسافر در هر سال میباشد که این رقم بیش از مجموع مسافات طی شده در یک سال به طور پیاده، با هواپیما، با قطار، با کشتی و به طور کلی با تمام اشکال حمل و نقل میباشد.
برای جا دادن این اتومبیلها هکتارها زمین را به صورت توقفگاه اتومبیل درآوردهایم، بزرگراههای بیانتهایی ساختهایم، و تمام چشماندازها را تغییر دادهایم. در عوض اتومبیل آنچنان سهولت جابجایی را برای ما فراهم آورده است که نسلهای گذشته به سختی میتوانستند حتی رؤیای آن را در سر بپرورانند. بسیاری از صاحبان اتومبیلها اکنون فعالیتهای گستردهای دارند و از تسهیلاتی بهرهمند میشوند که احتمالاً بدون اتومبیل نمیتوانستند از آن برخوردار باشند. داشتن اتومبیل حق انتخاب بیشتری برای محل زندگی و محل کار به ما میدهد. امروز کسانی که در حومهی شهرها سکونت دارند از تسهیلاتی برخوردارند که پیش از آن فقط در اختیار شهرنشینها بود و این را باید مرهون اتومبیل باشند. این امر شاید لیل اصلی گسترش و رشد حومه شهرها در دهههای اخیر و همراه با آن کاهش سکونت در مناطق مرکزی شهرها میباشد.
نیکلاس اوگوست اوتو در سال 1832 در شهر «هولشازن» آلمان به دنیا آمد. هنگامی که طفلی شیرخواره بود پدرش از دنیا رفت. اوتو با اینکه دانشآموز درسخوان و کوشا بود در شانزده سالگی با هدف یافتن کار و کسب و تجربه در داد و ستد دبیرستان را ترک کرد. مدتی در یک خوار و بار فروشی در شهری کوچک به کار اشتغال داشت و سپس در فرانکفورت کارمند دفتری و بعد از آن فروشنده سیار شد.
حدود سال 1860 اوتو مطالبی درباره موتور گازی که به تازگی توسط «اتین لنور» اختراع شده بود و اولین موتور درونسوز بود که واقعاً کار میکرد، شنید. اوتو به درستی تشخیص داد که اگر موتور لنور بتواند با سوخت مایع کار کند موارد استفادهای به مراتب بیشتر خواهد داشت زیرا در آن صورت نیازی نخواهد بود که موتور مزبور همواره به یک خروجی منبع گاز متصل باشد. اوتو به زودی نوعی کاربوراتور اختراع کرد ولی چون وسیله مشابهی قبلاً اختراع شده و به ثبت رسیده بود بنابراین درخواست وی برای ثبت اختراعش رد شد.
اوتو بدون دلسردی تمام تلاش خود را وقف بهبود و اصلاح موتور لنور کرد. در سال 1861 موفق به طراحی نوعی موتور گردید که اساساً با مدل لنور که نوع ابتدایی بود و سیکل دوزمانه داشت، متفاوت بود. این موتوری بود که با یک چرخه چهارزمانه کار میکرد. در ژانویه 1862 اوتو نمونهای از موتور چهارزمانه خود را ساخت اما با مشکلاتی برای قابل استفاده بودن موتور جدید مواجه شد که این مشکلات بیشتر در سیستم احتراق آن به چشم میخورد. اوتو این طرح را کنار گذاشت و به جای آن تلاش خود را معطوف بهتر کردن موتور «اتمفسریک» که خود آن را ساخته بود کرد و نوع اصلاح شده موتور دو زمانه بود که با گاز کار میکرد. در سال 1863 این اختراع را به ثبت رساند و به زودی شریکی پیدا کرد «ایوجن لانگن» و از حمایت مالی او برخوردار شد.
آنها کارگاه کوچکی تأسیس کردند و به تلاش برای بهتر ساختن موتور خود ادامه دادند. موتور دو زمانه آنها بالا گرفت و شرکتشان سود سرشاری برد. در سال 1872 آنها توانستند گوتلیب دایملر، مهندس برجستهای را که تجربیاتی در ادارهی کارخانه داشت به استخدام خود در آورند. این امر تولید موتور را در کارخانه آنها افزایش داد.
گرچه منابع حاصل از فروش موتور دوزمانه بسیار خوب بود ولی اوتو نمیتوانست اندیشه ساخت موتور چهارزمانه را که از ابتدا در پی آن بود بگذارد. او متقاعد شده بود موتور چهارزمانه که مخلوط سوخت و هوا قبل از احتراق در آن متراکم شده کارایی بیشتری از هر نوع اصلاح شده موتور دوزمانه لنور خواهد داشت. در اوایل سال 1867 اوتو سرانجام سیستم احتراق جدیدی اختراع کرد و به این ترتیب موفق شد و سال بعد چهارزمانه قابل استفاده بسازد. اولین نمونه در مه 1876 ساخته شد و سال بعد سیهزار دستگاه از این موتور فروخته شد. به دنبال آن و تمام اشکال موتور دوزمانه لنور به زودی متروک شده و از رده خارج گردید.
حق امتیاز ثبت شده آلمانی اوتو در موتور چهارزمانه یک دعوای حقوقی را در سال 1886 در پی داشت. از قرار معلوم یک فرد فرانسوی به نام «آلفونس بیودوروشاز» در سال 1862 وسیله مشابهی را طراحی کرده و آن را به ثبت رسانده بود. نباید تصور کرد که بیودوروشاز یک چهره تأثیر گذار است. اختراع او هرگز به بازار راه پیدا نکرد و در واقع حتی یک از آن هم ساخته نشد و اوتو هم برای اختراع خود هرگز از ان بهره نگرفته بود. علیرغم بازنده شدن در آن دعوا مؤسسه اوتو همچنان پولساز باقی ماند و او به هنگام مرگ در سال 1891 کاملاً ثروتمند بود.
در همان دوران گوتلیب دایملر در سال 1882 مؤسسه اوتو را ترک کرد. او بر آن بود که موتور اوتو را برای یک وسیله نقلیه به کار گیرد. تا سال 1883 وی به یک سیستم احتراق بهتر دست یافت (البته نه سیستمی که امروزه مورد استفاده همگان است) که موتور را قادر میساخت با گردش 900-700 دور در دقیقه عمل کند. (حداکثر سرعت در مدل اوتو 200-180 دور در دقیقه بود) علاوه بر آن دایملر رنج زیادی را متحمل شد تا توانست موتور بسیار سبکتری بسازد. در سال 1885 او یکی از موتورهای خود را روی یک دوچرخه نصب کرد و به این ترتیب اولین موتورسیکلت دنیا ساخته شد.
دایملر سال بعد اولین موتور سیکلت خود را ساخت. اما به زودی معلوم شد که کارل بنز در این مسابقات جلو افتاده است. بنز اولین اتومبیل خود را دارای سه چرخ بود ولی اتومبیل بودن آن انکار نبود سه ماه زودتر ساخته بود. نیروی محرکه اتومبیل بنز مانند دایملر مدلی از موتور چهارزمانه اوتو بود. موتور بنز در بهترین حالت خود کمتر از 400 دور در دقیقه گردش داشت ولی کافی بود تا اتومبیل او قابل استفاده باشد.
بنز با سرسختی برای بهتر کردن اتومبیل خود تلاش کرد و طی چند سال توانست بازار خوبی برای آن پیدا کند. دایملر بازاریابی برای اتومبیل خود را کمی دیرتر از بنز آغاز کرد ولی او نیز در کار خود موفق شد. مؤسسات بنز و دایملر سرانجام به هم پیوستند. اتومبیل معروف مرسدس بنز در کاخانه ادغام شده آنان ساخته میشود.
در راستای توسعه صنعت اتومبیلسازی از چهره معروف دیگری نیز یاد کرد او هنری فورد مخترع و صنعتگر آمریکایی میباشد. او اولین فردی بود که به تولید انبوه اتومبیلهای ارزان قیمت همت گماشت.
موتور درون سوز و اتومبیل از اختراعات بسیار مهم و برجسته میباشد و اگر یک فرد به تنهایی سزاوار آن بود که افتخار این اختراعات به او داده شود بدون تردید او در جایی نزدیک به صدر این فهرست قرار میگرفت. افتخار اصلی این اختراعات را باید بین چند تن تقسیم کرد: لنور، اوتو و داملر، و فورد. اما از میان تمام این افراد بیشترین سهم باید به اوتو داده شود. اوتو لنور اساساً قدرت و کارایی کافی برای به حرکت درآوردن اتومبیل را نداشت. اما موتور اوتو از کیفیت مورد نیاز برای این کار برخوردار بود. قبل از آنکه اوتو در سال 1876 موتور خود را اختراع کند ساخت یک اتونبیل قابل استفاده تقریباً غیرممکن مینمود. اما پس از سال 1876 انجام آن دیگر حتمی و مسلم گردید.
بنابراین نیکلاس اوگوست اوتو را باید یکی از سازندگان واقعی دنیای نوین دانست.
کتاب تاثیرگذارترین های تاریخ
شرح حال و آثار یکصد نفر از موثرترین شخصیت های تاریخ جهان
نوشته: میشل اچ.هارت
ترجمه: محمد حسین آهویی
انتشارات روزنه
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر